در این کتاب پیوند چارتاقی های ایران با زمان، تقویم و تغییرات سالانه میل خورشید براساس مطالعات میدانی و شواهد ملموس و مشاهده پذیر بررسی می شود. در دانش اختر باستان شتاسی، بناهایی با چنین ویژگی ها و خصوصیاتی را "رصدخانه خورشیدی" (Solar Observatory) یا "سازه های تقویمی" (Calender Structure/ Kalenderbauten) می نامند. همجنین ممکن است که نام های "مهربین"، "خوروین/خوربین" و "باذه هور" ( روزنه خورشید) که از دیرباز برای نام گذاری برخی از این بناها به کار رفته و در زبان فارسی نیز شناخته شده هستن